خواص شیرهای گیاهی
اسرار انواع شیرهای گیاهی
شیر بخشی از مواد سبد غذایی هر خانوار است اما خیلی از افراد به دلیل داشتن آلرژی به شیر گاو و یا عدم دسترسی به به سایر شیرهای حیوانات به دنبال جایگزینی برای آن هستند. شیرهای گیاهی جایگزین مناسبی هستند، چرا که بسیار مغذی هم هستند.
شیرهای گیاهی از خشکبار، انواع غلات، دانه های روغنی و حتی ترکیب آنها بوجود می آید.
شیر گیاهی چیست؟
به هر شیر غیرلبنی و غیر حیوانی که با آب تصفیه شده و آجیل و دانه ها روغنی و غلات مخلوط شده باشد را شیر گیاهی گویند.
شیر آجیلی: شیری که از انواع آجیل درست می شود. مانند بادام شیرین، بادام هندی، فندق، گردو و بادام زمینی.
شیر دانه های روغنی: این شیر با انواع دانه های روغنی و غلات درست می شود، مانند تخمه کدو، تخمه آفتابگردان، تخم کتان، شاهدانه، کنجد.
شیر حبوبات: مانند شیر لپه سبز.
شیر گیاهی از هر نوعی که باشد حاوی مواد مغذی است بدون لاکتوز حیوانی.
سوال اینجاست چرا شیر گیاهی؟
شیر گیاهی به دلیل اینکه آلرژی زا نیستند، مناسب افرادی است که از پروتئین حیوانی رنج می کشند. اما بسیاری از افراد نیز نسبت به آجیل و خشکبار حساسیت دارند مانند گردو، بادام، بادام هندی، بادام زمینی، کنجد و حتی نارگیل، که افراد می توانند نسبت به حساسیت نداشتن آن اطلاع کسب کنند بعد آن را مصرف کنند. یکی از خوبیهای شیر آجیلی این است که طعم آن کاملاً به افراد بستگی دارد و افراد می توانند با یک سری افزودنی مانند گلاب، هل، وانیل، دارچین و زردچوبه طعم مورد دلخواه خود را بدست بیاورید. شیرهای آجیلی ترکیب شیرهای ساده از آب و آجیل هستند.
طرز تهیه شیر آجیلی
برای درست کردن این شیر از آجیل تازه و خام استفاده کنید، چرا که ماندگاری بیشتری دارد. این شیر چونکه فقط از دو ماده درست می شود باید از مواد با کیفیت درست شود. می بایست بعد از خیساندن پوست آنها جدا شود، چراکه طعم شیر تلخ می شود.
آجیل را یک شب در آب خیسانده، آب آن را عوض کرده با آب جدید در مخلوط کن ریخته و پوره درست کنید، از صافی رد کرده و در صورتی که بخواهید به آن شکر اضافه کرده می گذاریم در جای خنک بعد نوش جان می کنید. این فرآیند و طرز تهیه در همه شیرهای آجیلی یکسان است.
انواع شیرهای گیاهی
شیر بادام هندی
مواد لازم
- بادام هندی 250 گرم
- آب 2 پیمانه
- شیرین کننده ها: عسل، شکر، شربت افرا به اندازه لازم
طرز تهیه
ابتدا بادام را به مدت 48 ساعت خیسانده، بگذارید آجیل ها آب را جذب کنند تا شیر ما خامه ای تر شود، بعد آبکش کرده و در آب سرد شسته، سپس در مخلوط کن ریخته با 2 پیمانه آب مخلوط می کنیم، سپس از یک کیسه نخی یا آبکش رد کرده و در ظرف مورد نظر ریخته در یخچال به مدت 4 روز نگهداری می کنیم. شیر بادام هندی ما آماده است.
شیر نارگیل
شیر نارگیل خانگی یک شیر بسیار غلیظ، کرم رنگ و بسیار خوشمزه است. نارگیل حاوی مواد مغذی بسیار زیادی است. شیر نارگیل طعم شیرینی دارد و بخاطر بوی خوش خودش نیاز به طعم دهنده ها نیز ندارد. طعم و خاصیت شیر نارگیل به مراتب بهتر از شیر تجاری است.
مواد لازم
- آب نارگیل 3 پیمانه
- گوشت نارگیل 250 گرم
- روغن نارگیل 2 ق.غ
- خرمای هسته گرفته 6 عدد
- نمک ¼ ق.چ
طرز تهیه
طرز تهیه این شیر نیز مانند شیرهای گیاهی دیگر است. ابتدا نارگیل را از پوست گرفته آب آن را خالی کرده، بعد نارگیل، آب نارگیل، نمک، روغن نارگیل، اسانس وانیل و شیرین کننده را داخل مخلوط کن کرده و با هم مخلوط کرده تا کاملاً صاف و کرم رنگ شود. این شیر به مدت 3 روز در یخچال نگهداری کنید.
شیر بادام شیرین
شیر بادام یکی از آشناترین شیر آجیلی است. این شیر بسیار مقوی و در عین حال خوشمزه است.
باید در نظر داشت آجیل بادام برای اکثر افراد بخصوص برای کسانی که از کبد چرب رنج می کشد توصیه می شود.
مواد لازم
شیر بادام شیرین نشده
- بادام خام 250 گرم
- آب 3 پیمانه
- نمک دریا ¼ ق.چ
شیر بادام شیرین شده
- اسانس وانیل 1 ق.چ
- خرمای بدون هسته 6 عدد
- روغن نارگیل 1 ق.غ
شیر بادام شکلاتی
- بادام خام 250 گرم
- آب 3 پیمانه
- پودر کاکائو 2 ق.غ
شیر بادام دارچینی
- بادام خام 250 گرم
- آب 3 پیمانه
- دارچین 1 ق.چ
شیر بادام توت فرنگی
- بادام خام 250 گرم
- آب 3 پیمانه
- توت فرنگی تازه 1 کیلو
طرز تهیه
ابتدا بادامها را درون ظرفی ریخته روی آن آب ریخته بعد کمی نمک دریا و کمی آب لیمو یا سرکه سیب روی آن بریزید، بگذارید در دمای طبیعی 12 خیس بخورد، بعد مواد را در مخلوط کن ریخته و با هم مخلوط کنید و در نهایت از صافی یا پارچه نخی رد کنید، بعد دوباره شیری که به دست آمده را درون مخلوط کن ریخته وانیل و دیگر طعم دهنده ها را به آن اضافه کرده و بگذارید مخلوط شوند، شیر بادام را داخل ظرفی ریخته و به مدت 2 الی 3 روز در یخچال بگذارید.
شیر گردو
جالب است که از گردو نیز می توان شیر گیاهی تولید کرد که بسیار خوش طعم است و بعضی از افراد آن را به شیر بادام ترجیح می دهند. این شیر طعمی کاملاً آجیلی دارد بدون اینکه تلخی پوست نازک گردو را داشته باشد و حاوی مواد مغذی بسیار زیادی است. شیر گردو برای عملکرد مغز بسیار مفید و عالی است، این شیر بسیار چرب و غلیظ است. گردو سرشار از ملاتونین است که باعث تنظیم خواب شبانه می شود و همچنین سرشار از ویتامین E و فولات است برای همین مناسب پوست و مو است.
مواد لازم
شیر گردوی شیرین نشده
- گردوی خام 250 گرم
- آب 3 پیمانه
- نمک دریا ¼ ق.غ
شیر گردوی شیرین شده
- گردوی خام 250 گرم
- آب 3 پیمانه
- خرمای بدون هسته 4 عدد
- اسانس وانیل ¼ ق.غ
طرز تهیه
ابتدا بادامها را درون ظرفی ریخته روی آن آب ریخته بعد کمی نمک دریا و کمی آب لیمو یا سرکه سیب روی آن بریزید، بگذارید در دمای طبیعی 12 خیس بخورد، بعد مواد را در مخلوط کن ریخته و با هم مخلوط کنید و در نهایت از صافی یا پارچه نخی رد کنید، بعد دوباره شیری که به دست آمده را درون مخلوط کن ریخته وانیل و دیگر طعم دهنده ها را به آن اضافه کرده و بگذارید مخلوط شوند، شیر بادام را داخل ظرفی ریخته و به مدت 2 الی 3 روز در یخچال بگذارید. اضافه کردن طعم دهنده ها اختیاری است.
شیر فندق
فندق سرشار از فیبر، منیزیم و ویتامین های B است. این ماده بالاترین میزان آنتی اکسیدان را در میان آجیل ها دارد و کمترین درصد از چربی های اشباع نشده. فندق ها همچنین حاوی مقادیر قابل توجهی کلسیم، آهن، روی بوده و منبع خوبی از چربیهای سالم اسید اولیک و سایر چربیها است، همچنین یکی از غنی ترین ویتامین E است که برای قلب مفید است و ضد سرطان است.
مواد لازم
- فندق خام 250 گرم
- آب پیمانه
- نمک دریا ¼ ق.چ
- پودر کاکائو 2 ق.غ
- خرمای بدون هسته 4 عدد
- اسانس طبیعی 1 ق.چ
- افزوده های شیرین شده 1 ق.غ
طرز تهیه
ابتدا فندق ها را در ظرف شیشه ای ریخته روی آن آب و نمک دریا و کمی آب لیمو و سرکه اضافه کرده به مدت 8 ساعت میگذاریم خیس بخورد. بعد آب آن را خالی کرده در مخلوط کن ریخته نمک و آب را به آن اضافه کرده و از صافی رد کرده شیر بدست آمده را کنار گذاشته، برای طعم دار کردن آن دوباره در ظرف دیگر ریخته با اسانس طبیعی و خرما یا پودر کاکائو مخلوط کرده و آن را شیرین می کنیم. این شیر 5 روز در یخچال می ماند. شیر فندق با طعمهای مختلف ما آماده است.
شیر کنجدی وانیلی
شیر کنجد یکی از بهترین و راحت ترین شیرهای گیاهی است. این شیر بسیار مغذی است که حاوی کلسیم فراوانی است، این شیر در سوپ، سالاد، خورشت، غذاهای سرخ کردنی، انواع نان و شیرینی می توان استفاده کرد، همچنین این شیر سرشار از اسیدهای چرب، روی، منگنز، آهن و مس است و همچنین منبع عالی پروتئین است. این مواد ضد التهاب، ضد درد و تورم هستند، فشار خون و کلسترول را تنظیم می کنند.
مواد لازم
- کنجد سفید خام 250 گرم
- آب 3 پیمانه
- شربت افرا 2 ق.غ
- اسانس وانیل 1 ق.غ
- نمک دریا ¼ ق.غ
طرز تهیه
کنجد و آب را داخل مخلوط کن ریخته هم میزنیم، بعد از صافی رد می کنیم آب آن را درون ظرفی ریخته جدا می گذاریم، سپس شیر را در مخلوط کن ریخته به آن شربت، وانیل و نمک اضافه می کنیم و در مخلوط کن ریخته مخلوط می کنیم، شیر شیرین شده را در یخچال به مدت 3 روز می توان نگه داشت.
شیر تخم کدو
شیر تخم کدو روشی جذاب برای گنجاندن دانه های خوراکی مغذی در رژیم غذایی است. تخم کدو یکی از بهترین منابع گیاهی پروتئین است که حاوی تمام اسیدهای آمینه ضروری است. این دانه ها سرشار از آهن هستند و منبع خوبی از روی است که برای سلامت استخوان و پروستات در مردان است، منبع خوبی از کلسیم، منیزیم، منگنز، پتاسیم، فسفر و مس و ویتامین های A,B,E است، همچنین سرشار از چربی های سالم اُمگا 3، 6 است.
مواد لازم
شیر تخم کدوی شیرین نشده
- تخم کدو خام 250 گرم
- آب 3 پیمانه
- نمک دریا ¼ ق.چ
شیر تخم کدوی شیرین شده
- خرمای بدون هسته 4 عدد
- اسانس وانیل 1 ق.غ
طرز تهیه
ابتدا تخم کدوها را در ظرف شیشه ای ریخته روی آن آب و نمک دریا و کمی آب لیمو و سرکه اضافه کرده به مدت 8 ساعت میگذاریم خیس بخورد. بعد آب آن را خالی کرده در مخلوط کن ریخته نمک و آب را به آن اضافه کرده و از صافی رد کرده شیر بدست آمده را کنار گذاشته و در ظرف دیگر با اسانس و خرما مخلوط کرده و آن را شیرین می کنیم. این شیر 5 روز در یخچال می ماند.
شیر برنج قهوه ای
شیر برنج یکی از شیرهای گیاهی غیر آلرژی زاست. این شیر در بین چینی ها بسیار رواج دارد و می توان با انواع برنج ها درست کرد. برنج قهوه ای سرشار از مواد مغذی است، این شیر را می توان برای استفاده در غلات صبحانه یا نوشیدنی که شیرین شده استفاده کرد و یا در سوپ استفاده کرد.
مواد لازم
- برنج قهوه ای 250 گرم
- آب 4 پیمانه
- نمک دریا ¼ ق.چ
- اسانس وانیل 2 ق.چ
- خرمای بدون هسته 12 عدد
- پودر کاکائو 4 ق.غ
- پودر دارچین 2 ق.چ
- توت فرنگی 1 کیلوگرم
طرز تهیه
برنج قهوه ای پخته شده، آب و نمک با افزودنیها را با هم مخلوط کرده و از صافی رد می کنیم، بعد شیر را دوباره در ظرف دیگر به آن پودر کاکائو و اسانس و دارچین اضافه کرده، شیر آماده را در یخچال به مدت 3 روز بگذارید.